1. Cá Anh Vũ
Phần ngon nhất ở con cá là phần sụn môi (ảnh: Dulichvietnam).
Loài cá quý hiếm này chỉ ăn rêu tảo và sống ở nước trong, trong
những hang đá sâu và khi nước lạnh mới mò ra tìm mồi. Vì vậy, việc bắt
được một con Anh Vũ là cả một kỳ công, có khi phải đổi cả tính mạng bởi
cá chỉ ra kiếm ăn vào mùa lạnh, nhiều người dân phải nín thở lặn để bắt
cá.
Tuy nhiên thịt cá Anh Vũ lại ngon nức tiếng, xưa kia đã dùng để
tiến vua. Theo sử sách, một ngư dân vào thời Hùng Vương thứ 3 đã bắt
được một con cá lạ, mình vảy xanh óng ánh, bụng vẩy trắng, vây đỏ, môi
giống môi lợn ở khu vực ngã ba sông Việt Trì, nên đã đem tiến vua. Khi
ăn, nhà vua thấy thịt ngọn đậm, thơm nên chỉ dụ người dân khi bắt được
cá phải đem tiến vua. Ngày nay, do bị đánh bắt quá mức nên hầu như cá tự
nhiên bị tuyệt chủng. Nhiều thực khách nhà giàu phải bỏ ra số tiền lớn
để thưởng thức loại cá này.
2. Cá dầm xanh
Cá dầm (ảnh: nongnghiep.vn)
Cá dầm xanh từng được sử sách chép lại
dùng để tiến vua, rất ngon, bổ dưỡng và có giá trị kinh tế cao. Thường
cá sống ở sống ở tầng đáy của sông ở những dải đá ngầm, ăn các loại tảo,
mùn bã hữu cơ, động vật không xương sống cỡ nhỏ ở đáy sông. Cá di cư
theo mùa, theo độ trong của nước, khi nước đục cá thường ở trong hang.
Đây là một loài cá quý có xương mềm, thịt ngọt, đặc biệt bộ trứng
bùi ngầy ngậy rất hấp dẫn. Không như nhiều loại cá khác thường chỉ ngon
khi có kích cỡ lớn, thịt rầm xanh ngon từ lúc con cá nhỏ như đầu ngón
tay cho tới khi có trọng lượng trung bình 6-7kg. Cá có thể chế biến
thành rất nhiều món ngon, được dân sành ăn khắp nơi săn tìm.
3. Cá Lăng
Là
một loài cá không có xương dăm, thịt rất ngon nên rất được ưa chuộng.
Chả cá Lã Vọng ở Hà Nội trở nên nổi tiếng cũng nhờ làm từ loài cá này. Ở
vùng Phú Thọ cá lăng hiện diện ở hầu hết các nhà hàng cá sông, nhiều
nhà hàng chỉ bán độc nhất các món ăn chế biến từ cá lăng. Cá lăng miệng
có râu, thường sống ở tầng đáy của sông, nơi có nhiều phù sa. Cá ăn côn
trùng, tôm, tép, cua, cá con. Đây là loài cá có giá trị kinh tế cao,
giàu dinh dưỡng, chế biến được nhiều món ngon.
Từ
xa xưa loài cá này đã trở thành đặc sản tiến vua bởi mùi vị rất đặc
trưng của nó. Thịt cá thơm, ít xương dăm, giàu chất dinh dưỡng. Cá Lăng
khi ẩn mình trong hang thường nhẩn nha ăn rêu bám trên vách đá. Đó cũng
là lý do để thịt cá săn chắc thơm ngọt.
Cho
đến nay thịt cá đã trở thành loại đặc sản quí hiếm có giá trị cao.
Người đi câu, đi đánh lưới quăng nếu được cá Lăng thường dành để biếu
cha mẹ hoặc đãi khách quí. Thịt cá Lăng ngon nên chế biến kiểu gì cũng
ngon và độc đáo.
4. Cá chiên
Cá chiên là đặc sản của sông Lô, sông Gâm (Ảnh:dulichtantrao).
Trên sông Lô, sông Gâm (chảy qua địa phận Tuyên Quang) có rất nhiều
loại cá đặc sản quý hiếm. Do đặc điểm sông ở đây có độ dốc lớn, vận tốc
dòng nước chảy siết qua nhiều dải đá ngầm nên để thích ứng với đặc điểm
sống này, các loài cá sống ở đây thường rất khỏe, khả năng bơi, di
chuyển vượt thác tốt. Cá chiên được mệnh danh là chúa tể của lòng sông
bởi cá rất khỏe, miệng cứng như đá và có con to nặng tới vài chục kg.
Thịt cá chiên rất ngon, nhưng loài cá này nổi tiếng nhờ bộ lòng to,
dày như dạ dày lợn, giòn sần sật, là đặc sản mà nhiều dân sành ăn săn
tìm. Loài cá có giá trị kinh tế cao, giàu dinh dưỡng, chế biến được
nhiều món ngon.
5. Cá bò hòm
Với hình dạng độc đáo, cá giống như một chiếc hòm nên gọi là cá bò hòm (ảnh: DLVN)
Được gọi là cá bò hòm vì ngư dân cho rằng loại cá này cùng họ với
các loại cá có da dày và nhám, như bò gù, bò da... Còn “hòm” có lẽ hình
dáng nó vuông vắn trông giống chiếc thùng gỗ với lớp da lốm đốm đen và
chiếc đuôi ngắn ngủn. Nhiều nơi gọi cá này là “gà nước mặn” vì thịt nó
trắng hơn thịt gà; trừ xương sống, toàn thân cá là thịt không lẫn chút
xương nào cả. Đây là loài cá quý hiếm sống ở các vùng biển lặng, vùng
vịnh và rất khó câu hay đánh bắt.
Cá bò hòm thịt chắc nịch, ít xương dăm, hương vị rất thơm ngon và
có giá trị dinh dưỡng cao. Người ta có thể chế biến thành nhiều món
nhưng cá hấp là món ăn phổ biến hơn cả bởi cách chế biến đơn giản, lại
chẳng cần phải thêm gia vị cầu kỳ. Đây là loài cá quý hiếm mà giới sành
ăn thường săn tìm.
NHẬN XÉT CỦA BẠN